برخي واژگان گويش بروجردي
*************************
رعد و برق//// âtesh barq آتش برق
بچه بازيگوش و نا آرام//// âteshe porpor آتش پرپر
آرايش//// ârâ آرا
تمام - کامل/// âzegâr آزگار
فقير - تهي دست - بي چيز//// âsemu jol آسمو جل
آسمان قرمبه - صداي رعد و برق -تندر//// âsemu qoromma آسمو قرمه
آبکش غذا////âsh pala آش پالا
موجودي خيالي//// âl آل
آلاخون والاخون - بي چيز- سرگردان//// âlâ vâlâ آلا والا
زردچوبه//// âllat آلت
انس گرفته - آموخته - مانوس//// âmoxta آمخته
آدم ////âyem آيم
شپش//// ejboj اجبوج
نوعي پنجره چوبي مشبک//// oresi ارسي
بلغور//// horrush/ orush / orrush اروش – هروش
آتش پاره - تر و فرز ////ezgel ازگل
استخوان//// osoxong اسخنگ
استخوان – کنايه از آدم خيلي لاغر///// osoxong peleng اسخنگ پلنگ
گرفتن//// esonnan اسنه ن
شناختن//// eshnâxtan اشناختن
شکسته//// eshkessa اشکسه
شکفتن (روستايي – لري)//// eshku اشکو
شنفتن - شنيدن ////eshnaftan اشنفتن
اقبال به يار - خوش اقبال//// eqvâl biyâr اقوال بيار
لک لک //// alarg /alark الرک - الرگ
الا کلنگ ////alan gin gew الن گينگو
دستبند//// alangu النگو
صبحانه نخورده - بدون صبحانه//// enashâta اناشتا
کباب چنجه//// enja kawâw / enja انجه - انجه کواو
دست- زير بازو//// angel انگل
معطل - منتظر//// angelât انگلات
نفس نفس زدن - تنگي نفس//// ana husha انه هوشه
ما//// imâ ايما
غروب - سر شب ////ivâra ايواره
پرستو ////bâd kapu باد کپو
جغد//// bâqosh باقش
بالش//// bâlesht بالشت
بادبادک//// bâLu بالو
بادمجان//// bâmju بامجو
بهار ////bahâr / bâhâr باهار - بهار
بادام//// bâyem بايم
باده - کاسه//// bâya بايه
ببر - سهم - برش//// bor بر
الکن - داراي لکنت يا گرفتگي زبان ////berr برّ
برادر ////berâr برار
مقابل - روبرو - برابر//// berâvar براور
بخار - دم کردن هوا -رطوبت//// boq بق
آشپزخانه//// boqiya بقيه
تاس - گوي - سکه براي تعيين نوبت//// bol بل
تاس انداختن - تعيين نوبت ////bol enâxtan بل اناختن
بگذار - صبر کن//// ba'l - bal بل - بهل
بخش - قطعه اي از لباس يا هر چيزي//// beleng بلنگ
بام غلطان//// burgellu / bugellu بو گلو - بور گلو
بابا - پدر ////bu'a بوئه
کهنه - نان مانده//// biyâta / biyât بيات - بياته
سند - فاکتور//// bijak بيجک
دماغ//// pet پت
خالي//// pati پتي
بلا - آتش پاره - کودک يا آدم خيلي فعال//// por por پر پر
جرقه//// pereqcha / perexcha پرخچه - پرقچه
مصيبت - مجلس ترحيم - شيون ////pors پرس
عزا - غمناکي//// porsemuni پرسموني
عطسه//// peshka پشکه / پشگه
باد - ريه - شش//// pof پف
بادکنک - شش//// pofdong / poftong پفتنگ / پف دنگ
تاول//// pofelak پفلک
پشه - مگس//// paqcha پقچه / پخجه
اسراف - زيادي - هدر دادن//// pelâs پلاس
پلاسيدن - پژمردن//// pelâssesa پلاسسه ن
پلکيدن - پرسه زدن//// pelekesan پلکسن
دست//// peleng پلنگ
بر آمدگي - تورم//// penâm / panâm پنام
متورم شدن//// panâmesan پنامسن
تجمع آب يا آدم ها//// ... peng پنگ
چنگال - مشت - دست//// pengâl پنگال
سرنوشت - تقدير ////pishuni nevesht پيشوني نوشت
فتيله ////pilta پيلته
ظرف نگهداري گندم//// tâppu تاپو
نخ - بند - رشته - دانه//// tâl تال
رديف//// torr تر
تف - آب دهان//// tofga - tofka تفکه
سرکه - ترشي//// taqqej تقج
شکم//// tel تل
ميوه گنديده//// teleqessa تلقسه
پريشاني - شکم درد - بي قراري//// talvâssa - talvâsa تلواسه
پاشيده//// tchesa توچسه
جوز و گوي - نوعي بازي قديمي//// jezze gu جز گو
سوخته//// jezqâla جزغاله
جوانمرگ//// june marg جونه مرگ
ميخکوب//// châr cangul چار چنگول
چادر - چادر شب//// char shew چر شو
کثيف - آلوده//// cheqela چقله
طناب - ريسمان//// chala چله
شايعه ////chew چو
عوضي - لنگ به لنگ - واژگون//// chuwâsha / chawâsha چواشه
معلول - فلج ////chaval چول
خالي - تعطيل//// chul چول
چاقو - کارد//// cha'qu چه قو
قلقلک//// xetel ختل
مدفوع الاغ و اسب//// xarsul خر سول
گل - گل و لاي//// xarra خره
غليظ//// xass خس
پدر يا مادر همسر//// xesura خسوره
خواهر ////xuâr خوار
عقاب//// dâl دال
نوبت//// dâl دال
پايين//// dâmun / dâmu دامو - دامون
آويزان//// dângeluz / dângelus دانگلوس / دانگلوز
مصنوعي//// dareki درکي
دلو - سطل//// dalla دله
حيوان ماده - ماده سگ - آدم پست و بي شخصيت//// dala دله
کفتار//// dom peshkenak دم پشکنک
سر و صدا - بزن و بکوب ////denge dâl دنگ دال
درب - در گاه//// deyrâ ديرا
قيف//// râhati راحتي
سرماي خيلي شديد//// ruwa رووه
درد - زنش - به خود پيچيدن از درد ////zenesht زنشت
زنگ - زنگ زدگي//// zhang ژنگ
ميشگون//// sâquluch ساقولوچ
سبزه زار - جاي سر سبز//// sabzeluni سبزلوني
ليز//// sor سر
کام دهان ////saq سق
آدم بي دست و پا - بي حال//// somât سمات
فردا//// suâ سوا
سوسک ////sursak سورسک
کنج - گوشه ////suk سوک
کنج - گوشه//// sukela سوکله
ناودان//// sul سول
سبيل//// sul سول
سوراخ//// sulâx سولاخ
سربند زنان لر//// sewwa سووه
سگ//// sey سي
سيب//// siv سيو
برادر شوهر//// sho berâr شو برار
شبستان ////shavessu شوسو
ديگ بزرگ ////qazqun قزقون
راحتي//// qolâ قلا
دمار//// qellâr قلار
کلاغ//// qalâq / qallâq قلاغ
قلندوش//// qolang قلنگ
قلندوش//// qalange shu قلنگ شون
آرايش//// qanj قنج
غوغا - سر و صدا//// qu قو
بزرگ - عظيم//// qew قو
لوتي - بزن بهادر//// qurti قورتي
عنکبوت//// kârtena / kârtenak کارتنک - کارتنه
گل شقايق - آلاله - لاله//// kâsa eshken کاسه اشکن
لاک پشت - آدم پشت خميده//// kâsa posht کاسه پشت
قرض گيري و بده بستان با همسايگان//// kâsa hamsayi کاسه همسايي
کيپ - بسته - مسدود//// kep کپ
سر//// kapu کپو
مسخره - شکلک در آوردن//// kapuni کپوني
کم - اندک - بريده - قطعه//// kot کت
سرفه//// koxa / koxxa کخه
خرچنگ//// kerzheng کرژنگ
ساييده شدن - کشيده شدن ////kerresan کرسن
خرد کردن و ساييدن با دندان//// korzhonnan کروژنه ن
کپک kerra کره
خميازه//// keshguâr / keshkuâr کشکوار / کشگوار
کچل//// kal کل
ديوار ////kal کل
کنار - آغوش//// kel کل
صداي شادي – هلهله زنان در عروسي//// kel کل
سوراخ//// kol کل
کند - مقابل تيز - کوتاه//// kol کل
انگشت//// kelek کلک
لانه حيوانات ////kola کله
ملخ//// kolla کله
کدو//// kuyi کويي
سوسک طلايي يا سبز رنگ//// gâzâruk گازاروک
بسا - چه بسا - شايد - احتمالا//// gâhasâ / gâsâ / gâs گاس - گا سا - گاهسا
کنايه از آدم خنگ//// gâLu گالو
گاو ميش//// gâmish گاميش
نوي سوسک//// gângelus / gângeluz گانگلوز - گانگلوس
لپ//// gop گپ
بزرگ//// gap گپ
آتش - گرما ////gor گر
کچل//// gar گر
گرد گيري//// gart?ya گرتويه
کليه//// gordâla گرداله
پشت - کمر ////gorda گرده
هويج سياه رنگ محلي//// gezer گزر
گرسنه//// gosna گسنه
نيش زدن//// gashta گشتن
روي چيزي - کنار - ران//// gal گل
گل اندود کردن//// gele bu annew گل بو انو
سبد - ظرف بزرگ حمل انگور ////gala گله
گنبد//// gommaz گمذ
جنب و جوش - جست و خيز - پريدن//// gomelak گملک
خسيس//// genâs گناس
گرد - گردي - توپي شکل - گندل//// gonal / gonnal گنل
کفتار//// gur peshkenak گورپشکنک
گريه//// gurga گورگه
جوراب//// gurmin / gurmi گورمي - گورمين
سيل - سيلاب//// laf لف
مانند - شبيه - لنگه//// lof لف
شل - نا استوار ////laq لق
لب//// lew لو
حيوان ماده//// mâ ما
معطل - علاف - چشم به راه ////mâtal ماتل
محراب - گنجه -جاي رختخواب در ديوار ////me'râva / merâv مراو - مه راوه
مژه //// merzheng مرژنگ
آرنج - آرنگ//// merk مرک
مف - آب بيني//// mofga - mofka مفکه
آب نبات//// meleki ملکي
گلابي//// mallu ملو
گنجشک//// malucha / malicha ملوچه / مليچه
دار مو//// mewyâr مويار
تشک//// nâlin / nâli نالي - نالين
با - به وسيله - به همراه//// vârde وارد
گراز//// vorâz وراز
وسواسي - آدم کند و خونسرد//// vezza وزه
پهن - خوابيده ////volâ ولا
رها//// veleng ولنگ
هوش - حواس//// vir وير
خالي - برهنه//// hâshe rut هاش روت
همين جور ////heji / heju هجو / هجي
هشتن - گذاشتن - گذاردن - مهلت دادن//// hashtan هشتن
کج - اريب - ناميزان//// yelâ nareki يه لا نرکي
يک - بيشتر در ترکيب به کار مي رود//// yey يي